Romantycy i heavymetalowcy pod Kamieniem Leskim

Nad skały, lasy, Karpatów zakręty,
Przepędza chmura jak żagiel rozpięty;
Nad chmurą orzeł, rozparty w pół kręga,
Ziemię wejrzeniem skróś ciemnoty sięga:
Kroplą jeziora, nitką każda rzeka,
Grudką mu góry zdają się z daleka;
Widzi i gwiazdę rzuconą w urwisko,
Gwiazdę, gwiazdeczkę, tam nizko, tak nizko,
Jak gdyby ziemia w szczelinę rozpadła
Światło Inkasów w Karpaty przekradła.
A tą gwiazdeczką szerokie ognisko,
Zewsząd daleko, miga zawsze blizko;
Nigdy tam, w deszczów największej ulewie,
I jedna kropla niespłynie po drzewie,
Nigdy tam bagno niewysycha na dnie,
Nigdy tam promień słoneczny niepadnie ,
Nigdy noc czarna nieroztoczy skrzydła.
Otchłań pod światem, okropna, obrzydła.

Prawie wszystkie większe ostańce piaskowcowe w Karpatach otacza nimb tajemniczości, legend i podań.  Nie inaczej jest w przypadku Kamienia nad Leskiem, którym zafascynowany był Hrabia Aleksander Fredro. U początku twórczości stworzył on romantyczny poemacik "Kamień nad Liskiem" opisujący perypetie czarodziejskiego uwiedzenia dziewicy Olgi przez tajemniczego opryszka. Tragicznego zbójcę wspiera w niecnym dziele karpacka wiedźma klasyczna w swej postaci.
Siedzi przy ogniu z żółtymi oczyma,
W wyschniętej dłoni czarny ożóg trzyma;
W kudłach padalec, u piersi ropucha —
Siedzi przy ogniu, dzikiej burzy słucha,
Słucha i zioła pełną garścią kładnie,
Kładnie, wstrząsa — kto? — tego nikt nie zgadnie

Olga - karpacka cud dziewica, półsierota równie klasycznie oczekuje w wieży powrotu z wojaczki swego ojca rycerza.

Tam czarna wieża - jakby komin góry,
Zda się wybuchać te ciągnące chmury,
Co dalej w kłębie jednego obwodu,
Stają na borach puklerzem zachodu;
I gdy w Karpatach świat się w nocy nurza,
One dnia resztę przejmując z podgórza.
Złotem i pasem obrębiwszy boki,
Składają łunę na rozdół głęboki;
Tak jak przyjaciel rodzinie dalekiej,
Zlecenie tego, co żegna na wieki. -
Czarna tam wieża przy zamku wysoko,
A niżej, nizko dolina głęboko;
W dolinie pasterz kapelusz przytrzyma,
Nim jej wierzchołka dosięgnie oczyma;
Wędrownik, nim huk po strzale usłyszy,
Zdrowaś Maryja, może zmówić w ciszy;
Rany myśliwiec z między Słońskich wrzosów,
Widzi jak plamkę na czaszce niebiosów.

A w czarnej wieży, jasne oko żyje,
Pod białą piersią czyste serce bije,
Czyste jak dusza, jak uśmiech dziecięcia;
Niema wyrazu, nawet i pojęcia
Na tę twarz krągłą, a w tej krągłej twarzy
Dziewicza skromność z ogniem się kojarzy ,
Czoło otwarte jak źwierciadło cnoty,
Brwi we dwa łuki, usta do pieszczoty,
Włos igrający z białemi ramiony,
Jakby cień mirtów na marmur rzucony;
Uśmiech tak miły, jakby rozlew woni,
Co anioł skrzydłem na wybranych roni;
Kibić jak owa z oceanu łona,
Ze mglistej pianki i światła stworzona,
Co w jgrach z falą, westchnieniem Zefira
Rodzi się, wzrasta, żyje i umiera.
Nie ma wyrazu, nawet i pojęcia
Na wdzięk, powaby lubego dziewczęcia,
Co z wieży śledzi, kędy wzrok zasilże,
Czy już niebłyszczą ojcowskie oręże,
Czy już, ozdobne w Tatarskie buńczuki,
Ślachty Sanockiej niepieśną pajuki. -
W dole kaplica, grobowiec w kaplicy,
Czyj? - Matki Olgi, Karpatów dziewicy.

Niestety jej uroda przyciąga uwagę zdeprawowanego młodzieńca, który wspierany przez czarownicę niepoddartym zaklęciem zwabia szlachciankę do chaty pod Leskim Kamieniem. 
Wkrótce na wieży aż u szczytu stoi;
W siną odległość dwakroć oko nurza,
Szuka nad Liskiem skalistego wzgórza,
I gdy wzrok, wierzchem wszystkich borów pchnięty,
Gubi się we mgły i dymów zamęty:
Dla niej jedynie odległości niema,
Wskazane miejsce przebiega oczyma,
Widzi tam chatę - dziwny dach i ściany -
Ogień zachodu na szyby rozlany,
Lubo cień gęsty lasy, góry, skały,
Osłonił ziemię, osłonił świat cały.
Tam jakaś władza przynęca z daleka,
Tam rozkosz, szczęście, raj, niebo ją czeka.

Olga prawdziwie oczarowana śpiesząc do kochanka, nie baczy na przeszkody i już, już kolejna cnota niewieścia ma ulec niecnym żądzom...  
...Już w białej osłonie. 
Dziewica wieży, spoczęła na łonie; 
A w tem dzwon pierwszy z Maryi kościoła,
Wiernym Chrystusa Alleluja woła; 
I dzwony biją, głoszą zmartwychwstanie- 
Zmiłuj się grzesznych i odpuść im Panie!

Rosa w rumianem zabłysnęła zorzu.
Nad Liskim Zamkiem, na skalistem wzgórzu,
Widzi wędrownik, jak dom wielki kamień,
Na nim ni sztuki, ni natury znamień,
Jak obcy światu, czeka jego końca;
A później - wieczór - po zachodzie słońca,
Czy to w pogodzie, czy to w chmur zamieci,
Zawsze nad głazem biała gwiazda świeci.

Dziś pod Leskim Kamieniem odbywają się koncerty młodzieżowych zespołów preferujących raczej ciężkie brzmienie. Ostatnio wystąpili tu również nasi chłopcy, czyli zespół "The Blades", prezentując niezłą formę.

Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o Leskim Kamieniu poczytajcie doskonały artykuł Lucyny Beaty Pściuk.

źródło wiersza: Kamień nad Liskiem, powieść z podania gminnego Alexander hr. Fredro